Iskani niz je bil najden v DRUGI VSEBINI:
biti na robu prepada
že SSKJ pove, da to pomeni biti "v veliki nevarnosti za obstoj", a je šele poslanec Jožef Horvat (NSi) na seji DZ presekal s tovrstnim cincanjem: "Stojimo na robu propada, toda mi bomo naredili korak naprej."
biti pasji
Ponavadi se to rabi za ljudi, ki veliko zahtevajo, pri ocenjevanju pa so zelo strogi in nepopustljivi, celo namerno nesramno pikolovski, sicer pa so tudi po značaju "zajebani". Tak opis navadno ustreza učiteljem, zato so največkrat pasji ravno ti:
"Matajc - ta je pa bil pasji.Ej, ni mi hotu dat še enga testa pisat, pa veš, kaj vse sem mogal narest za to ..."
"Ja ja, Blana je bla res huda prfoksa, sam p'r ocenjevnju je b'la pa pasja. Je pa res, da smo se samo zato tok nauč'l' p'r njej." (tako govorijo po 10 letih)
"Izogibaj se tega inšpektorja, je ves pasji" ( ... vse pregleda, ničesar ne izpusti; zahteva, da je vse izdelano brez pomanjkljivosti)
biti v elementu
Primer: "Ne veš, kako lepo poje, kadar je **v elementu**!" = kadar se dobro počuti, kadar lahko pride do izraza njegovo bistvo, njegova prava narava.
Element ali prvina pomeni sicer osnovni sestavni del, v zgoraj navedeni rabi pa korenini v štirih osnovnih življenjskih elementih: zemlja, zrak, voda, ogenj. Če rečemo:
Riba lahko živi v svojem elementu, mislimo s tem: v vodi. Zato:
počuti se kot riba v vodi - za razliko od:
počuti se kot riba na suhem
Riba v vodi veselo plava, živi, to je njen element.
Tudi človek, ki se znajde v sredini, kjer se dobro počuti (med prijatelji, najbližjimi, med ljudmi, ki ga imajo radi) ali pa se ukvarja z nečim (delom, konjičkom), kar ima zares rad, je razpoložen in lahko pokaže vse svoje talente, sposobnosti. Tedaj je, skratka, v elementu.
biti v zosu
kulinarična fraza za: biti v stiski, biti v neugodnem položaju
Omaka (pogov. zos) je s svojo lepkostjo, gostljatostjo in neopredeljivo barvo dobra prispodoba za nepregledno, zagatno situacijo, v kateri se je težko znajti in poiskati izhod iz nje. Tudi če nam to uspe, smo od zosa zapackani.
Če nam Angleži pripravijo drugo fronto - potem smo v hudičevem zosu. (Edvard Kardelj, 14. 6. 1942)
V zosu lahko obsedimo, vanj lahko pademo (in upamo, da nas bo kdo potegnil ven), lahko pa se cmarimo celo v lastnem zosu (pri čemer imamo v mislih sok, ki ga odda meso v paci, in ne omake). Posebnost položaja navadno niansiramo: biti v lepem zosu, hudičevem zosu, v istem zosu ...
> biti v dreku
ena smrdliva gnida besi
biti zabit
biti neumen, težko dojemljiv
stopnjevanje: biti zabit ko beton/štirna
to je lahko tudi vzvedek;zabitja
Neučljiv človek je zabit človek.(pok.prof.Dr. Anton TRSTENJAK)
biti za na pregled
Zveza je precej vezana na posamezniški govor, izraža pa govornikovo zgroženost nad kakim dejanjem, odzivom, mnenjem, ker je le-to precej odklonsko, nasilno, pretirano ipd. Ekspresivni učinek dosežemo z dodatkom "v Polju" (torej biti za na pregled v Polju).
Tudi: ta je pa za posebno obravnavo