Iskani niz je bil najden v DRUGI VSEBINI:
Oscilatória
oscilatorija; rod nitastih cianobakterij z gibljivimi, ravnimi trihomi premera od 1 µm do več kot 100 µm. Trihomi so grajeni iz diskastih celic, med katerimi ni zažetkov ali pa so komaj opazni. Obarvanost je variabilna od svetlo modrozelene do temno rdeče in skoraj črne. Vse vrste so lahko fototrofne, nekatere so obvezni fotoavtotrofi. Nekatere vrste so zmožne fotosinteze v anaerobiozi ob izrabi sulfida. Splošno so razširjene v sladkih, morskih in brakičnih vodah ter v vlažnih kopenskih okoljih, kjer delajo prevleke. Planktonske vrste imajo plinske vakuole. Tipska vrsta je O. prínceps.
Pasteurélla
pasterela; rod po Gramu negativnh, kemoorganotropnih, fakultativno anaerobnih, atrihnih, paličastih, kokoidnih bakterij, ki se običajno obarvajo bipolarno. V rodu je več vrst, tipska vrsta je P. multocída, ki je patogena za vrsto domačih in divjih živali, med drugim povzroča kokošjo kolero. Tudi druge vrste so patogene za živali (P. haemolytica) pa tudi za človeka (P. pneumotrópica, P. úreae).
Pediocóccus
pediokok; rod oblastih, nikoli podolgovatih, po Gramu pozitivnih, negibljivih, nesporogenih, fakultativno anaerobnih mlečnokislinskih bakterij v paketih po štiri, redkeje po dve, ki potrebujejo rastne faktorje in ogljikove hidrate. Tipska vrsta je P. damnósus, ki povzroča kvarjenje piva.
Péptostreptocóccus
peptostreptokok; rod oblastih, po Gramu pozitivnih, nesporogenih, anaerobnih bakterij, ki fermentirajo aminokisine in peptone in lahko ali ne fermentirajo ogljikove hidrate. So sestavni del mikrobne združbe prebavnega trakta. Tipska vrsta je P. anaerobius.
Píchia
pihija; obsežen, polifiletski rod kvasovk iz družine Saccharomycetáceae s kroglastimi ali podolgovatimi celicami, ki se vegetativno razmnožujejo z multilateralnim brstenjem. Lahko se razvije psevdomicelij ali celo pravi micelij. Nekatere vrste imajo artrospore. Vrste so homotalične ali heterotalične. Askuse ob zrelosti odprejo. Askospore imajo obliko polcilindra ali saturna, so poloblaste ali kroglaste, imajo gladko površino, so po 1 do 4 v askusu. Sladkorje fermentira ali ne. NO3- ne asimilira. Znanih je več kot 565 vrst. Tipska vrsta je P. membranifáciens. Številne vrste imajo anamorfe v rodu Candida. Najdemo jih v mnogih okoljih: v tunelih lesnih hroščev, v izločkih dreves, slanicah za kisanje zelenjave, v tekočinah za strojenje kož, na zrnju in v moki, v vinu in jabolčnem soku, na človeški koži, v fecesu itd. Pripadniki rodu delajo etanol iz glukoze, povzročajo prevretje jabolčnega soka v jabolčnik. Skupaj z drugimi mikroorganizmi povzročajo kvar piva in vina. P. pastóris izdeluje ...
Próteus
proteus; rod po Gramu negativnih ravnih paličk iz skupine črevesnih bakterij. Proteusi so pleomorfni in se pojavljajo tudi kot kokoidi, nitke in sferoplasti. Gibljejo se s peritrihnimi bički. Za proteuse je značilno “rojenje” po vsej površini gojišča z mesta inokulacije. Proteusi so zelo aktivni proteoliti. Najdemo jih kot saprofite v tleh, v odplakah, v hlevskem gnoju, v črevesju živali in ljudi in kot povzročitelje okužb sečil ter raznih gnojnih vnetij in sepse pri človeku. V naravi sodelujejo pri razkrajanju organskih snovi. Tipska vrsta je Proteus. vulgáris. V rod uvrščamo še vrste P. hauseri, P. inconstans, P. morganii, P. penneri, P. rettgeri, P. mirábilis in P. myxofáciens.
Pseudómonas
psevdomonas; rod aerobnih, nesporogenih, ravnih ali lahno ukrivljenih, po Gramu negativnih paličastih bakterij, ki se gibljejo z 1 ali več polarnimi bički. Psevdomonasi imajo respiracijski tip metabolizma s kisikom kot končnim akceptorjem elektronov. So kemoorganotrofni. Nekatere vrste so fakultativno kemolitotrofne, sposobne izkoriščati H2 ali CO kot edini vir energije. Zelo so razširjeni v naravi. Nekatere vrste so patogene za človeka, živali ali rastline. Tipska vrsta je P. aeruginósa, ki lahko izdeluje tri pigmente: piocianin, fluorescein in piorubin. Razširjena je v naravi, zlasti v zemlji in vodi. Patogena je za človeka in živali. Povzroča zlasti gnojne procese in obarva gnoj modrozeleno. Zato jo imenujemo tudi P. pyocyánea. Razločujemo več fagovarov. Redko izoliramo pri človeku nepatogeno vrsto P. fluoréscens, ki je podobna, vendar ne izdeluje piocianina. Za človeka so patogene tudi vrste: P. cepácia, P. diminúta, P. maltophília in P. stútzeri. P. mállei povzroča maleus (smrkav...
Rhizóbium
rizobij; rod po Gramu negativnih, aerobnih, pleomorfnih, asporogenih, paličastih bakterij, ki se gibljejo z 2 do 6 peritrihnimi bički (skupina I), ali pa z enim polarnim ali subpolarnim bičkom (skupina II). Involucijska oblika, ki se pojavlja v simbiotski povezavi, je podobna črki y in se imenuje bakteroid. Bakterije tega roda omogočajo v simbiozi z nekaterimi stročnicami prehranjevanje sistema z molekularnim dušikom (N2). Za kmetijsko pomembne stročnice, ki v tleh ne najdejo ustreznega simbiotskega partnerja, se namnožena vrsta rizobija uporablja kot cepivo za seme. Opisanih je 6 vrst. Tipska vrsta je Rhizóbium leguminosárum. V novejšem času se počasi rastoče vrste uvrščajo v samostojen rod Bradyrhizóbium.
Rickéttsia
rikecija; rod po Gramu negativnih, pleomorfnih bakterij, ki se pojavljajo kot kratke paličke, kot koki in včasih kot filamenti, posamezno, v parih in kratkih verižicah. Bakterije tega roda ne gredo skozi bakteriološke filtre. Po Giemsi se obarvajo modro. Ne delajo trosov, nimajo bičkov niti ovojnice. Večina vrst raste v citoplazmi, nekatere pa parazitirajo v jedru celic vretenčarjev in členonožcev. Gojimo jih v rumenjakovi vrečki kokošjega ploda in v celičnih kulturah. Razmnožujejo se s prečno delitvijo. Tipska vrsta je R. prowazékii, ki je povzročiteljica epidemične pegavice. Rezervoar te rikecije je človek, prenašajo pa jo bele in naglavne uši. R. typhi (R. mooseri) povzroča murino ali endemično pegavico. To rikecijo prenaša na človeka podganja bolha, včasih tudi podganja uš in morda tudi človeška uš. R. rickéttsii povzroča pegavico Skalnega pogorja (Rocky Mountain spotted fever). To rikecijo prenašajo z glodavcev na človeka razni klopi, zlasti Dermacéntor andersóni. R. sibírica je p...
Rochalimaéa
rohalimeja; rod bakterij, ki so podobne bakterijam rodu Rickéttsia po obliki, po barvanju in po odvisnosti od členonožcev in vretenčarjev za preživetje v naravi. Razlikujejo pa se od roda Rickéttsia po tem, da živijo v artropodnem gostitelju v zunajceličnem okolju in da jih je mogoče gojiti na brezceličnih gojiščih. Tipska vrsta je R. quintána (prej Rickettsia quintana), ki povzroča rovovsko mrzlico ali "febris wolhynica". Primarni gostitelj je človek, prenašalka pa človeška uš.