Iskani niz je bil najden v DRUGI VSEBINI:
Streptocóccus
streptokok; rod po Gramu pozitivnih, nesporogenih, kemoorganotrofnih, fakultativnih ali anaerobnih, navadno negibljivih oblastih bakterij, ki se nizajo v verižice. Streptokoki so brez katalaze in oksidaze. Pri presnovi ogljikovih hidratov nastaja kot poglavitni izdelek mlečna kislina. Večino streptokokov lahko uvrstimo glede na polisaharide v celični steni z Lancefieldino metodo precipitacije v serološke skupine od A - P. Nekatere vrste streptokokov so komenzalne, naseljujejo kožo in sluznice prebavil, dihal in sečil človeka in živali. Druge vrste so patogene, izločajo razne toksine, npr. streptolizine, pirogeni toksin in eritrogeni toksin. Nekatere vrste so saprofiti in jih najdemo v naravi, zlasti v mleku. Nekaj vrst je pomembnih pri pripravi mlečnih izdelkov. Tipska vrsta je S. pyógenes, ki je beta hemolitičen in od vseh streptokoknih vrst najbolj patogen. Povzroča angino, šen, škrlatinko, poporodno mrzlico, revmatično vročico in mnoge druge okužbe. Po Lancefieldini klasifikaciji sp...
Streptomy'ces
streptomiceta; rod po Gramu pozitivnih aerobnih bakterij iz reda Actinomycetáles ali nitastih bakterij, ki živijo v tleh ali v vodi. Nekaj vrst je patogenih za rastline, npr. za krompir, sladkorno peso in tudi za človeka. Razvije zračni micelij in nefragmentiran razvejen vegetativni micelij. Večina vrst ima na zračnem miceliju konidiospore, ki nastanejo s fragmentacijo. Predstavniki rodu so kemoorganotrofni, metabolizem je oksidativen, glede prehrane lahko uporabljajo različne vire ogljika, npr. glukozo, laktat, škrob, hitin itd. Kolonije so lahko različno obarvane, mnoge izdelujejo topen pigment. Tipska vrsta je S. álbus.Številne vrste izdelujejo antibiotike, biotehnološko najpomembnejši so: S. aureofáciens (klortetraciklin), S. gríseus (streptomicin), S. klavulígerus (klavulanska kislina), S. rimósus (oksitetraciklin), S. venezuélae (kloramfenikol), S. viridifáciens (tetraciklin) itd.
suniti, da boš poskakvou
Zmerljivka, tipska grožnja ob neodobravanju, razočaranju nad dejanji nekoga.
Suniti se lahko nadomesti z brcniti.
Knjižno bi temu rekli: brcnil te bom, da boš poskakoval.
Besedno zvezo se lahko za humorno omiljenje grožnje dopolni z: " ... pol pa še enkrat, zakaj skačeš!" oz. knjižno: ... potem pa še enkrat, ker skačeš.
Treponéma
treponema; rod tankih, vijačno zvitih paličastih bakterij z ozkimi enakomernimi ali neenakomernimi zavoji. Celice imajo eno ali več aksialnih fibril, ki so pritrjene na obeh koncih protoplazmatskega cilindra. So gibljive in po Gramu negativne. Treponeme se dobro obarvajo z metodo impregnacije s srebrom. Po Giemsi se večina vrst slabo obarva. Najbolje jih opazujemo v temnem polju ali s fazno kontrastnim mikroskopom. Nekatere je mogoče kultivirati in vitro. So striktno anaerobne. Pri človeku najdemo treponeme kot povzročitelje bolezni in kot komenzale. Patogene treponeme vdirajo v telo predvsem skozi sluznico spolovil, od tu pa v kri in organe. Tipska vrsta je T. pállidum. T. pállidum subspécies pállidum in T. pállidum subspécies endémicum povzročata sifilis (lues). T. pállidum subspécies perténue povzroča tropsko bolezen frambezijo, T. caráteum pa bolezen pinto ali karate. V zdravi in bolni ustni votlini nahajamo vrste: T. macrodéntium, T. dentícola, T. orále, T. scolio-déntium in T. vi...
Ureaplásma
ureaplazma; rod mikroaerofilnih, po Gramu negativnih, negibljivih, okroglih ali kokobacilarnih mikoplazem s povprečnim premerom 330 nm. Za vse seve je značilno, da hidrolizirajo ureo. Nahajamo jih zlasti v ustni votlini, v dihalih in v urogenitalnem traktu. Tipska vrsta je U. urealyticum, ki povzroča pri človeku uretritis.
Veillonélla
vejlonela; rod anaerobnih, po Gramu negativnih kokov, ki so zelo drobni in komaj vidljivi z navadnim mikroskopom. Pojavljajo se kot diplokoki, v kratkih verižicah z vrzelmi med posameznimi diplokoki, kot posamezne celice in v skupkih. Najdemo jih v ustni votlini in v črevesju ljudi in nekaterih živali, Niso patogene. Razlikujemo 7 vrst. Tipska vrsta je V. párvula.
Víbrio
vibrijo; rod fakultativno anaerobnih, po Gramu negativnih, ukrivljenih ali ravnih paličastih bakterij, ki so mono ali lofotrihne. Živijo v sladki in slani vodi in črevesju ljudi in živali, zlasti vodnih. Rod združuje 20 vrst, od katerih so nekatere patogene. Tipska vrsta je hemotermofilna vrsta V. chólerae, ki povzroča azijsko kolero. Razločujemo dva biovara: klasični in eltor, ki se antigensko ne razlikujeta. Patogeni sevi izdelujejo nevraminidazo in močan enterotoksin. V. parahaemolyticus povzroča gastroenteritis. V. anguillárum je mezotermofilna vrsta, ki povzroča infekcijo morskih in sladkovodnih rib. Infekcija se širi epizootično.
Yersínia
jersinija; rod fakultativno anaerobnih, nesporogenih črevesnih bakterij, ki so negibljive pri 37°C, toda gibljive s peritrihnimi bički, kadar rastejo pri temperaturi pod 30°C, z izjemo vrste Y. péstis, ki je vedno negibljiva. Tipska vrsta je Y. péstis, ki povzroča kugo pri človeku. Na človeka jo prenaša z glodavcev podganja bolha Xenopsylla chéopis. Y. pseudotuberculósis povzroča pri budrah, redkeje pri kuncih in drugih glodavcih septikemijo ali pa kronično bolezen s psevdotuberkuloznimi spremembami, zlasti v mezenterijskih bezgavkah. Človek se redko okuži. Bolezen poteka bodisi akutno kot septikemija, ki konča navadno smrtno, bodisi benigno kot abscedirajoč ileocekalni limfadenitis. Y. enterocolítica je patogena za mnoge živali in za človeka. Pri človeku povzroča črevesno okužbo z akutnim gastroenteritisom in vročino, z bolečinami v trebuhu in drisko. Lahko povzroči tudi septikemijo.